Gierzwaluw

Geschiedenis

Naamgeving

OfficiIele benaming :
Familie :
Geslacht : 
Soortnaam

Nederlandse benaming :

Kenmerken

Kenmerken
grootte
kleur man
kleur vrouw
zang/geluid
nestplaats
biotoop
voeding
voorkomen
leefwijze
lichaamsbouw
snavel

Geografisch

Europa

In Nederland is er een traditie om de komst van de gierzwaluwen te linken aan Koningsdag eind april. 

Uiterlijke kenmerken

Man

Vrouw

Juveniel

Zang/Geluid

Biotoop

Broedgedrag

Nestplaats

Bebouwing

Gierzwaluwen nestelen behalve dan in kunstnesten quasi enkel in spleten en nissen van gebouwen.

Bomen

Er bestaan ankedotische meldingen van gierwaluwen die zich nestelen in bomen. Hierbij gaat het dan om een spechtegat dat na het uitvliegen van de jongen direct in beslag wordt genomen door de gierzwaluwen. Meestal is het een nest van een zwarte specht omdat deze net zoals de gierzwaluw nood hebben aan een mooie lange aanvliegroute. Het jaar voor deze nestplaats vertonen nabije koppels al interesse in deze nestplaats en foerageren en manoeuvreren ze steeds in de buurt om alles te inspecteren. Het is dus duidelijk dat ze deze hogere waarderen dan hun eerdere nestplaats in een kunstmatige nestkast. Eén nadeel is wel dat deze koppels moeten wachten op het uitvliegen van de spechten en zich hierdoor enorm moeten haasten om de terugweg richting Zuiden te kunnen inzetten. Het broeden in bomen en bossen is wel vooral gekend in Noord-Scandinavië en Oost-Europa. In Duistland is er ook een populatie in het Harzgebergte waarbij de gierzwaluwen gebruik maken van nesten ven de middelste en grote bonte specht. Een uitgebreide aanvliegroute wordt hier veroorzaakt doordat het telkens hellingsbossen zijn. Hier betreft het wel steeds een nestplaats in oudere maar levende eiken.

Voeding

Leefwijze

Lente

Eind april komen de meeste gierzwaluwen toe in onze streken, om dan hier een drietal maanden te verblijven

Zomer

Begin augustus starten de meeste zangvogels met hun zomerrui, maar voor anderen zoals de gierzwaluw begint nu al de grote trek naar het winterverblijf. De gierzwaluw is bekend als een vroege wegtrekker. Dit plotse verdwijning kan zeer opmerkelijk en confronterend zijn. 

de honderddagenvogel

De gierzwaluw staat bekend als de "honderddagenvogel" vanwege zijn opvallende en seizoensgebonden aanwezigheid in onze streken. Elk jaar keert deze fascinerende vogel rond begin mei terug uit het zuiden van Afrika om hier te broeden. Zijn verblijf hier duurt ongeveer honderd dagen, waarna hij eind juli of begin augustus alweer vertrekt naar warmere oorden.

Waar de ene avond het in een stadscentrum nog tot laat een druk gefoerageer is kan het de volgende zomeravond plots zeer kil en stil zijn. De vroege trek is zo uniek omdat we zelfs zien dat jongen die eind juli uit het nest komen, soms dezelfde dag al aan hun lange reis beginnen.

Vliegen, vliegen en nog eens vliegen

Jonge gierzwaluwen die het nest verlaten moeten eigenlijk al klaar zijn voor de lange vluchten. Eigenlijk doen deze vogels in de vlucht : slapen, eten, voortplanten, alles gaat boven in de lucht. De eerste keer dat gierzwaluwen weer wat connectie met de aarde maken is tijdens het broedseizoen. Maar aangezien een gierzwaluw pas na twee à drie jaar geslachtsrijp is zullen ze dus jarenlang geen poot aan de grond zetten.

Voorkomen

Bedreiging

Bescherming

Tuininrichting

Waarnemingstips