Veelbloemige roos
Geschiedenis
Oorsprong
De Veelbloemige roos komt zoals vele sierrozen uit Oost-Azië. Deze wilde vorm is waarschijnlijk door Philip Franz von Siebold uit Japan in 1862 in Europa binnengebracht als sierstruik. Dat deze struik ook werd gebruikt bij veredelingen van andere soorten rozen zorgt ervoor dat er door deze kruisingen vele cultuurvariëteiten zijn ontstaan. Ook als onderstam bij het enten werd de Veelkleurige roos vaak toegepast.
1947
De eerste verwildering werd in Nederland in de Ooijpolder bij Nijmegen gemeld, waarna er steeds meer en meer waarnemingen waren.
1995
Zeker in de gebieden met een klei-, laagveen- en leembodem is er een plotse sterke stijging in de meldingen.
2020
Vanaf dit jaar wordt het in onze streken duidelijk dat de Veelbloemige roos zich invasief begint te gedragen en roepen ook verschillende instanties op hem te bestrijden.
Philip Franz en de Veelbloemige Roos
Philip Franz von Siebold, een Duitse arts en natuuronderzoeker, is een naam die nauw verbonden is met de introductie van talloze Japanse planten in Europa tijdens de 19e eeuw. Een van zijn opmerkelijke bijdragen is de introductie van de veelbloemige roos (Rosa multiflora). Deze sierlijke roos, afkomstig uit Oost-Azië, werd door Franz naar Europa gebracht vanwege haar unieke schoonheid en veelzijdigheid. De veelbloemige roos staat bekend om haar overvloedige trossen kleine, delicate bloemen en haar rol als belangrijke onderstam in de rozenteelt. Dankzij Franz' passie voor botanica en zijn uitgebreide verzamelwerk uit Japan, heeft deze roos een vaste plaats veroverd in Europese tuinen. Zijn werk is een blijvende herinnering aan de waarde van interculturele kennisuitwisseling en de schoonheid van de natuur.
Geografisch
Europa
In Nederland is de Veelbloemige roos al veelvuldige te vinden in het Volksbos bij Vlaardingen. Omdat ze zelfs tot in de boomkronen verdergroeit en inheemse struiken domineert wordt ze hier door Staatsbosbeheer bestreden. In de Nijmeegse stuwwal is het zelfs zo dat deze struik de Slanke sleutelbloem en het Paarbladig goudveil, twee bijzondere plantensoorten bedreigt.
Voorlopig vormt deze struik nog geen probleem in andere Europese landen. In Europa gaan we er ook wel vanuit dat er een beperkt aantal klonen zal aanwezig zijn en er dus weinig kiemkrachtige zaden in de natuur kunnen voorkomen.
Amerika
Zowel in de Verenigde Staten als in Canada komt deze soort zeer algemeen voor en staat ze geclassificeerd als plaagsoort. In de Verenigde Staten werd ze vroeger rond 1930 vaak aangeplant als erosiebestrijder en veekering. Dit zorgt ervoor dat ze ook nu nog steeds als dichte struwelen voorkomt rondom landbouwgronden, extensieve graasgebieden en bosranden. In deze regio zijn er zelfs struiken waargenomen met een diameter van wel 10 meter waaronder de inheemse flora volledig verdwenen is. Een schatting geeft zelfs aan dat in het oosten van de Verenigde Staten er 18 miljoen hectare aan struwelen bestaat van de Veelbloemige roos.
We zien van deze struik in Noord-Amerika dat hij zich veel invasiever gedraagt dan elders. Het feit dat deze soort een obligate kruisbestuiver is, en dus twee examplaren van éénzelfde kloon bij onderlinge bestuiving geen kiemkrachtig zaad voortbrengen zou dus kunnen inhouden dat de genetische diversiteit hier veel groter is.
Naamgeving
Officiële benaming :
Familie :
Geslacht : Rosa
Soortnaam : multiflora
Nederlandse benaming : Veelbloemige roos
Duitse benaming :
Franse benaming :
Engelse benaming :
Volksbenaming :
Plantlore
Volksgeloof
Plaatsnamen
Symboliek
Kenmerken
| kenmerken | |
|---|---|
| hoogte | |
| bloeitijdstip | |
| bloemkleur | tros met 20-tal kleine witte bloemen |
| blad | |
| inhoud | |
| geur | |
| smaak |
bloeiwijze :
Vanop een afstand is de bloeiwijze al makkelijk te herkennen. Het is een struik met aan de trossen tot wel twintig kleine witte bloemen. Zeer opvallend zijn de stijlen die tot een zuiltje zijn vergroeid.
zaden :
De zaden in de bottel zijn in tegenstelling tot de meeste andere rozen vrijwel kaal.
De Veelbloemige roos is een obligate kruisbestuiver. Dit betekent dat er steeds een genetische diversiteit moet zijn om kiemkrachtige voort te brengen. In sommige streken zoals in Europa kan het dus gebeuren dat deze struik zich minder invasief zal gedragen
blad :
De steunblaadjes aan de bladstelen zijn franjeachtig gezaagd. Zowel aan de stengel als aan het blad zitten er zogoed als geen stekels.
groeiwijze :
De Veelbloemige rozen kunnen wel tot vijf meter hoog in bomen klimmen.
Vindplaats
In onze streken werd de struik vroeger vaak aangeplant in zowel tuinen als in openbaar groen. Nu komen er steeds meer signalen dat ze door verwildering eigenlijk al bijna overal tot zelfs in natuurreservaten voorkomen.
Standplaats
Verspreiding
De verspreiding gebeurt voornamelijk door vogels die van de zaden eten en dan weer elders uitscheiden. Ook takken die de grond raken kunnen wortelen en zo verder uitgroeien. De belangrijkste verspreider is de mens die telkens tuinafval dumpt of slecht composteert.
Invasief gedrag
Zowel tuineigenaren als terreinbeheerders melden grote problemen met de Veelkleurige roos, zoals verwildering en woekering in de tuin. Ook het ontstaan van dichte ondoordringbare vegetaties van in natuurgebieden geeft grote conflicten.
Bestrijding
- intensief maaien
- begrazing
- Roos rozet ziekte
- sluipwesp
- Rozenprachtkever
Zeker in de Verenigde Staten is er al veel geëxperimenteerd met verschillende bestrijdingstechnieken. Het meest efficiënt blijkt intensief maaien, waarbij men 3 tot 6 maal per jaar gaat maaien en dat voor een traject van 2 tot 4 jaar.
De jonge scheuten die telkens weer boven komen, krijgen geen kans om zich te ontwikkelen en uiteindelijk raakt de ganse struik uitgeput.
Kleine grazers zoals schapen en geiten vreten de verse knoppen, scheuten en bladeren op. Ook biologische bestrijdingsmethoden zoals het inzetten van natuurlijke predatoren zijn al vaak onderzocht. Zo wordt er een mijt gebruikt die de fatale Roos rozet virusziekte overdraagt. Van de sluipwesp Megastigmus aculeatus, eten de larven de zaden van de Veelbloemige roos. En ten laatste gaan de larven van de Europese Rozenprachtkever gangen in de stengels vreten.
Bewaren
Gebruik
uitwendig
inhoud
inwendig
Geneeskracht
| aandoening | behandeling |
|---|---|
Inhoud
Verzorging
Huishouden
Tuinontwerp
Aanleg
Insecten
Soorten
Verwante soorten
Meer info
Bezoeken :
Boeken :
Sites :